Miód od pokoleń znany jest ze swoich właściwości antyoksydacyjnych oraz wspomagających odporność organizmu. Stosowany również w kosmetologii jako składnik kosmetyków do skóry i włosów. Często znajduje też zastosowanie w kuchni, gdzie bywa używany jako zamiennik cukru – do ciast, ciasteczek czy słodzenia herbaty. Z tego artykułu dowiecie się jakie są właściwości miodu oraz czy to dobra alternatywa dla cukru?
Charakterystyka miodu
Podstawowe składniki miodu to węglowodany i woda. Jego sucha masa to w większości (70-80%) cukry proste – glukoza i fruktoza. Poza tym miód zawiera też wielocukry, których ilość waha się w zależności od jego rodzaju – ok. 3% w miodach nektarowych do 10% w spadziowych. Pozostałe składniki to: białka (do 3%), składniki mineralne (do 0,35%) oraz śladowe ilości witamin (C, PP, z grupy B). Białka zawarte w miodzie to głównie enzymy pochodzące z organizmów pszczół oraz białka i enzymy roślin z pyłku kwiatowego i nektaru. Miód zawiera również pewne ilości kwasów organicznych.
Właściwości miodu
Miód wykazuje właściwości antybakteryjne wynikające z działania enzymów oksydazy i katalazy. Niestety, powyżej temperatury 40-45 st. C następuje denaturacja tych enzymów, a co za tym idzie utrata tych korzystnych właściwości. Antybakteryjnie działa również lizozym. W przeciwieństwie do innych enzymów zachowuje on swoje właściwości nawet w wysokich temperaturach oraz jest niewrażliwy na działanie trypsyny. Właściwości lecznicze miodu różnią się z zależności od ilości enzymów w nich zawartych. Najwięcej znajduje się w miodach gryczanym, wrzosowym oraz miodzie ze spadzi iglastej. Wszystkie z nich są ciemnymi miodami. Miody jasne mają znacznie mniejszą zawartość enzymów, a co za tym idzie mniejsze działanie bakteriobójcze.
Miody wykazują również działanie przeciwdrobnoustrojowe. Najsilniejsze działanie wykazują tu miody ciemne: gryczany, wrzosowy, spadziowi i leśny.
Niektóre miody mają działanie przeciwbakteryjne i jednocześnie zawierają termostabilne substancje antybiotyczne. Oznacza to, że mimo działania wysokiej temperatury nadal są aktywne. Do takich miodów zaliczamy nowozelandzki miód manuka, rumuńskie miody spadziowe z drzew iglastych, jak również miód wrzosowy.
Miód wykazuje również właściwości przeciwzapalne, dzięki czemu może zabezpieczać organizm przed działaniem szkodliwych wolnych rodników. Silniejsze działanie wykazują tu miody ciemne – gryczany, spadziowy ze spadzi iglastej, wrzosowy oraz miód manuka. Znacznie lepsze właściwości przeciwzapalne niż sam miód wykazują inne produkty pszczele – propolis i pyłek kwiatowy.
Miód jako zamiennik cukru?
Miód w większości składa się z cukrów prostych, jego indeks glikemiczny jest średni i wynosi 55, co dyskwalifikowałoby go jako zamiennik cukru. Ale co z jego właściwościami przeciwdrobnoustrojowymi i przeciwzapalnymi? Są one znane od pokoleń, natomiast ze względu na wysoką ilość cukru zalecalibyśmy spożywanie miodu raz na jakiś czas oraz na zimno, żeby nie tracić jego właściwości. Do posłodzenia herbaty zalecamy ksylitol lub erytrytol, a jeszcze większe właściwości przeciwzapalne niż miód wykazuje melasa.
