Okazuje się, że typowe objawy są na tyle niespecyficzne, że każdy z nas mógłby przypisać je własnej osobie – a oto i one:
- Zmęczenie
- Problemy z koncentracją
- Stan podgorączkowy (nie zawsze)
- Obrzmiałe węzły chłonne na szyi
- Brak apetytu lub nadmierne spożycie żywności
- Depresja
Kto najczęściej choruje? Osoby młode, poniżej 40 roku życia. Skarżą się one na ciągłe uczucie zmęczenia i wręcz wyczerpania. Szukają rozwiązania swoich problemów, udają się do lekarzy, biorą skierowania na badania specjalistyczne i… nie dowiadują się zupełnie niczego. Ba, lekarze bardzo często nie widzą powodów do leczenia pacjenta.
No dobrze, ale skoro pacjentowi nic nie dolega, co robić z męczącymi objawami? Stres, problemy w pracy, depresja wiosenna lub jesienna? Faktem jest, że większość tych pacjentów ma sporo nerwowych sytuacji i przeciążenia w pracy. Badania dowodzą, że osoby narażone na permanentny stres także częściej sięgają po niezdrowe przekąski, słodycze, czekoladę i słodkie napoje, co jeszcze bardziej pogłębia depresyjny nastrój!
W stresie zmniejsza się wchłanianie witamin i składników mineralnych z jelit, obniża się także poziom antyoksydantów w organizmie. Składniki pokarmowe, na których niedobór jesteśmy szczególnie narażeni w sytuacjach stresujących, to przede wszystkim magnez, odpowiedzialny za prawidłową funkcję mięśnia sercowego, a także witaminy antyoksydacyjne C i E. Są to składniki, których w diecie tych osób nie tylko brakuje, lecz produkty będące ich źródłem każdego dnia są zastępowane innymi – batonami, ciastkami, czekoladami i kawą, które w dodatku wypłukują magnez.
Oczywiście, samą dietą nie poprawimy stanu zdrowia, ale zawsze jest to solidna podstawa do zapoczątkowania zmian. Jaka dieta więc? Najlepszy kierunek to przeciwutleniacze i składniki ochronne! Należy spożywać jak najwięcej warzyw (w każdej postaci: gotowanych, surowych), białko zwierzęce zamienić całkowicie lub przynajmniej w dużym stopniu na białko roślinne, wykluczyć z diety biały cukier, białe pieczywo i makarony (zamienić je na produkty pełnoziarniste), zamiast olejów i innych tłuszczy przetworzonych (margaryny, smalec, masło) spożywać orzechy i nasiona. Unikać należy także produktów przetworzonych zawierających barwniki, konserwanty i inne sztuczne dodatki.
Należy też zadbać o odpowiednie spożycie kwasów omega 3 (orzechy włoskie, siemię lniane, konopie bądź suplementy na bazie wodorostów), gdyż działają przeciwzapalnie i mają udowodnione działanie przeciwdepresyjne. Ryby nie są polecane ze względu na dużą kumulację zanieczyszczeń metalami ciężkimi.
Pomocne mogą okazać się nasiona dyni, sezamu, maku, a także orzechy włoskie. Produkty te zawierają kwas foliowy i witaminę B6, poprawiającą funkcje układu nerwowego. Ludzie skarżący się na dolegliwości depresyjne i stresogenne mają zwykle niskie stężenie kwasu foliowego we krwi. Zadbajmy zatem o jego wystarczającą ilość, spożywając nasiona roślin strączkowych, orzechy i zielonolistne warzywa.
Pamiętajmy również o kolorowych owocach i warzywach, które są źródłem flawonoidów i witaminy C a także o selenie (znajdziesz go w orzechach brazylijskich, nasionach słonecznika i gorczycy). Warto zbadać poziom witaminy D w organizmie – jej niedobór często obwiniany jest za przewlekłe zmęczenie.
Podejrzewasz u siebie zespół chronicznego zmęczenia? Najważniejsza sprawa – zmiany zacznij już od dziś. Wiemy, że nie będzie łatwo porzucić słodycze, jednak nie zostawimy Cię z tym samego – sprawdź w naszych przepisach, ile jest możliwości zamiany cukru na zdrowsze alternatywy 😉
Bibliografia:
- Femke Baeke, Tatiana Takiishi, Hannelie Korf, Conny Gysemans and Chantal Mathieu, „Vitamin D: modulator of the immune system”, „Current Opinion in Pharmacology”, 2010, 10:482–496.
- Ann Prentice, „Vitamin D deficiency: a global perspective”, „Nutrition Reviews® Vol. 66 (Suppl. 2)” :S153–S164.
- Alina Kuryłowicz, Tomasz Bednarczuk, Janusz Nauman: „Wpływ niedoboru witaminy D na rozwój nowotworów i chorób autoimmunologicznych”, „Endokrynologia Polska”, Tom 58; Numer 2/2007.
- John J. Cannell, Bruce W. Hollis, „Stosowanie witaminy D w praktyce klinicznej”, „Alternative Medicine Review”, March, 2008 (tłum. użytkowe Adrian Bakalarz).
- Katarzyna Marciniak-Łukasiak: „Rola i znaczenie kwasów tłuszczowych omega-3”, „Żywność. Nauka. Technologia. Jakość”, 2011, 6 (79), 24 – 35.
- Philip C. Calder, „n-3 Polyunsaturated fatty acids, inflammation, and inflammatory diseases 1–3”, „Am J Clin Nutr”, 2006;83(suppl):1505S–19S.
- P. Yaqoob, „Monounsaturated fatty acids and immune function”, „European Journal of Clinical Nutrition” (2002) 56, Suppl 3, S9–S13.
- Silvia Maggini, Eva S. Wintergerst, Stephen Beveridge and Dietrich H. Hornig, „Selected vitamins and trace elements support immune function by strengthening epithelial barriers and cellular and humoral immune responses”, „British Journal of Nutrition” (2007), 98, Suppl. 1, S29–S35.
- Kalina Maćkowiak, Lech Torliński, „Współczesne poglądy na rolę witaminy C w fizjologii i patologii człowieka”, „Nowiny Lekarskie”, 2007, 76, 4, 349-356.
- Bogna Gryszczyńska, Maria Iskra, „Współdziałanie antyoksydantów egzogennych i endogennych w organizmie człowieka”, „Nowiny Lekarskie”, 2008, 77, 1, 50–55 .
- Wolkowitz, O.M., Epel, E.S., Reus, V.I., & Mellon, S.H., „Depression Gets Old Fast: Do Stress and Depression Accelerate Cell Aging?”, „Depress Anxiety”, 2010, 27(4), 327-38.
- Bogusław Pawlaczyk, „Rola hormonów w regulacji homeostazy organizmu człowieka”, „Homines Hominibus”, nr. 6, 2010, 7-20.
- Cesaroni, F. Negro and M. Guerrini, „Malnutrition, stress and immunodepression: their interrelationship with fungal infections”, „Proceedings of the Nutrition Society”, 2008, 67 (OCE), E10.
